Inleiding:

Het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht heeft als uitgangspunt dat iedereen zijn eigen schade moet dragen. Dit kan erg oneerlijk zijn op het moment dat jouw schade door iemand anders is veroorzaakt. In zulk soort gevallen kan je niet zomaar een schadevergoeding vorderen. Er moet eerst worden vastgesteld dat er sprake is van een onrechtmatige daad. De onrechtmatige daad is dus eigenlijk een uitzondering op het beginsel dat een ieder zijn eigen schade moet dragen. In deze blog zullen wij de onrechtmatige daad uitleggen, zodat u zelf kunt nagaan of u in aanmerking komt voor een schadevergoeding.

Vereisten van de onrechtmatige daad:

De criteria voor een onrechtmatige daad staan beschreven in artikel 6:162 BW.

Allereerst moet er sprake zijn van een onrechtmatige daad, die onrechtmatige daad moet aan de dader toe te rekenen zijn, er moet schade zijn en de schade moet het gevolg zijn van de onrechtmatige daad (causaliteit). Ten slotte moet de norm die is geschonden ertoe hebben gediend om die schade te voorkomen (relativiteit). Deze criteria zullen nu afzonderlijk worden besproken. 

1. Onrechtmatige daad 
   Ten eerste moet er natuurlijk sprake zijn van onrechtmatigheid. Volgens de wet is een onrechtmatige daad een inbreuk op een recht, een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.
   De onrechtmatigheid kan worden weggenomen door een rechtvaardigingsgrond. Wanneer iemand bijvoorbeeld een raam inslaat van een brandend huis om een kind te redden, is er sprake van de rechtvaardigingsgrond overmacht in noodtoestand en is er geen onrechtmatige daad. 
   
2. Toerekenbaarheid
   De onrechtmatige daad moet toerekenbaar zijn aan de dader. De daad is toerekenbaar aan de dader wanneer de daad aan zijn schuld te wijten is, of aan een andere oorzaak die volgens de wet of volgens de geldende opvattingen voor rekening van de dader hoort te komen. Simpel gezegd: Het is toerekenbaar wanneer gesteld kan worden dat het zijn “fout” is. Ook is een daad toerekenbaar wanneer het onder de risicosfeer van iemand valt. Denk hierbij aan een werkgever-werknemersrelatie of ouders die verantwoordelijk gehouden worden voor de onrechtmatige gedragingen van hun minderjarige kind.
   
3. Schade
   Het is logisch dat als u een schadevergoeding wil krijgen er ook sprake moet zijn van schade. De wet geeft geen definitie van wat schade precies in moet houden. Wel is opgenomen dat de schade die op grond van een wettelijke verplichting tot schadevergoeding moet  worden  vergoed, in ‘vermogensschade en ander nadeel’ bestaat.  Onder vermogensschade  valt zowel geleden verlies als gederfde winst. ‘Ander nadeel’ verwijst naar immateriële schade. Over het algemeen wordt de aanwezigheid van schade snel aangenomen.
   
4. Causaliteit 
   Het causaliteitsvereiste houdt in dat de schade het gevolg is van de onrechtmatige daad. Er zal dus moeten worden bepaald dat de schade veroorzaakt is door de onrechtmatige daad, en hoeveel schade er precies te wijten is aan de onrechtmatige daad. Alleen dat bedrag kan in aanmerking komen om vergoed te worden.  

Het is ook deels mijn eigen schuld. Heeft dit invloed op mijn schadevergoeding?

Het kan zijn er een verwijt naar het slachtoffer gemaakt kan worden voor het ontstaan van een onrechtmatige daad. Wanneer dit het geval is, zal moeten worden vastgesteld voor welk deel er sprake is van eigen schuld bij de veroorzaking van de schade. Dit percentage wordt dan in mindering gebracht op de hoeveelheid schadevergoeding. Dit “eigen-schuldverweer” wordt vaak gebruikt in civiele procedures.

Conclusie  

Wanneer er aan de besproken vereisten is voldaan is er sprake van een onrechtmatige daad en ontstaat er voor u een recht op schadevergoeding. Wanneer u twijfelt over het recht op schadevergoeding of er wordt van u een schadevergoeding gevorderd waar u het niet mee eens bent, kunt u voor hulp en adviezen altijd langskomen bij Wetswinkel Delfland!

Geschreven door Jeroen Jansen