Inleiding
Het kan gebeuren dat u als werknemer tijdens uw werkzaamheden schade lijdt als gevolg van een arbeidsongeval. Onder bepaalde voorwaarden kan u als werknemer uw werkgever aansprakelijk stellen voor de geleden schade. De werkgever kan niet altijd aansprakelijk worden gesteld, er moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan om de werkgever aansprakelijk te kunnen stellen.

Voorwaarden aansprakelijkheid
De werkgever heeft de plicht om te voorkomen dat de werknemer tijdens de uitoefening van de werkzaamheden schade lijdt. Deze plicht is vastgelegd in artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek. Uit lid 1 van dit artikel blijkt dat er een zorgplicht op de werkgever rust. De werkgever is namelijk verplicht om de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee de werknemer de arbeid moet verrichten op een dusdanige manier in te richten of te onderhouden om te voorkomen dat de werknemer schade zal lijden. De werkgever moet ook maatregelen treffen en aanwijzingen verstrekken om schade te voorkomen. Er wordt gesproken over hetgeen ‘redelijkerwijs’ nodig is om schade te voorkomen. Dit betekent dat de maatregelen en aanwijzingen die de werkgever moet verstrekken wel redelijk van de werkgever gevergd moeten kunnen worden. Dit is een open norm, de invulling hiervan hangt af van de omstandigheden van het geval. Hoever de zorgplicht van de werkgever gaat, blijkt dus niet zonder meer uit dit wetsartikel. De zorgplicht is verder uitgewerkt in de jurisprudentie.

Arrest Pollemans/Hoondert
Een bekend arrest dat gaat over de zorgplicht van de werkgever is Pollemans/Hoondert. In deze zaak verricht de werknemer werkzaamheden op een dak. De werkgever heeft aangegeven op welke plaatsen op het dak de werknemers precies mogen werken en hiertoe heeft de werkgever duidelijke instructies gegeven. De werknemer houdt zich echter niet aan de instructies van de werkgever en hij zakt tijdens de werkzaamheden door het dak. In de procedure die daarna volgt stelt de werkgever dat hij aan de zorgplicht uit artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek heeft voldaan. De werkgever heeft immers instructies gegeven waarin duidelijk is gemaakt dat de werknemer niet op het gedeelte van het dak mocht komen waar hij doorheen is gezakt. De Hoge Raad was het niet met de werkgever eens. Volgens de Hoge Raad heeft de werkgever wel degelijk de zorgplicht geschonden, want de werkgever had er rekening mee moeten houden dat werknemers tijdens hun werkzaamheden soms onzorgvuldig handelen en voorschriften niet naleven. De werkgever had dus rekening moeten houden met de onoplettendheid van de werknemer. Uit dit arrest blijkt dat de zorgplicht van de werkgever wel ver gaat. Ondanks de gegeven instructies wordt de werkgever toch aansprakelijk gesteld voor de schade die de werknemer heeft geleden.

Uitzonderingen aansprakelijkheid werkgever
De zorgplicht van de werkgever gaat ver, maar de werkgever kan niet altijd aansprakelijk worden gesteld. In lid 2 van artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek staat namelijk dat de werkgever aansprakelijk is voor de schade die werknemer tijdens de uitoefening van de werkzaamheden lijdt, tenzij de werkgever aan kan tonen dat de verplichtingen die in lid 1 van het wetsartikel staan zijn nagekomen ‘of dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer’. Dus er zijn twee omstandigheden waarin de werkgever niet aansprakelijk is voor de geleden schade. Ten eerste is de werkgever niet aansprakelijk als de zorgplicht is nagekomen. Ten tweede is de werkgever niet aansprakelijk als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Wat met opzet of bewuste roekeloosheid wordt bedoeld is wederom nader uitgewerkt in de jurisprudentie. In het arrest Pollemans/Hoondert zegt de Hoge Raad dat er sprake is van bewust roekeloos handelen van de werknemer als de werknemer zich tijdens het verrichten van de onmiddellijk aan het ongeval voorafgaande gedraging bewust is geweest van het roekeloze karakter van die gedraging. De werknemer moet dus voorafgaand aan het ongeval hebben geweten dat hij of zij zich roekeloos heeft gedragen. Dit kan voor de werkgever lastig zijn om te bewijzen.

Conclusie
Na een arbeidsongeval kan uw werkgever onder bepaalde voorwaarden aansprakelijk worden gesteld voor de door u geleden schade. Er moet dan wel aan bepaalde voorwaarden zijn voldaan. Betwijfelt u of uw werkgever aansprakelijk kan worden gesteld? Kom dan langs tijdens een van de spreekuren van de Wetswinkel Dellfand en stel uw vragen aan een van onze adviseurs.

Geschreven door Nina Warnik